Foto: Joris Demmink (links) en Hans Valk (rechts) in de jaren tachtig

Nu de naam Joris Demmink ook genoemd wordt in de rechtszaak tegen de politicus Geert Wilders, hij zou op het Ministerie van Justitie overleg hebben gehad met minister Opstelten hierover, moest ik denken aan eerdere ophef inzake Demmink. Dan denk ik niet zozeer aan de pedo affaires waarin de inmiddels gepensioneerde Demmink genoemd wordt – daarvan weet ik te weinig om er iets zinnigs over te kunnen zeggen – maar wel aan de Februaricoup van 1980 in Suriname.

Nog even de feiten op een rijtje:

  1. Joris Demmink was in 1980 de Suriname coördinator op het Ministerie van Defensie in Den Haag en had in die rol regelmatig overleg met kolonel Hans Valk, hoofd van de Nederlandse Militaire Missie in Suriname. Valk viel hiërarchisch onder de Nederlandse ambassade in Suriname;
  2. Kolonel Valk verklaarde later (eind 1982) tegenover de journalisten Gerard van Westerloo en Elma Verhey van het blad VN dat de Februaricoup nooit had kunnen slagen zonder zijn technische assistentie. Volgens Valk was daarmee veel bloedvergieten voorkomen en had hij de belangen van de ca. 6000 Nederlanders in Suriname veilig gesteld. Zie Bron ;
  3. In de uitzending “Bouterse aan de macht” van Andere Tijden uit 2009 verklaart André Haakmat (“superminister” van Bouterse kort na de coup) dat Bouterse nooit de coup zou hebben gepleegd als Valk hem niet daarvoor benaderd had;
  4. In diezelfde uitzending verklaart voormalig Nederlands ambassadeur in Suriname Max Vegelin van Claerbergen dat Valk voorafgaand aan de Februaricoup ondermijnend bezig was en dat hij hem weg wilde sturen, maar dat iemand in Den Haag dat verhinderde;
  5. Enkele maanden na de Februaricoup van 25 februari 1980 werd kolonel Valk overgeplaatst van Suriname naar Brussel. Bij zijn afscheidsreceptie (juni 1980) in Paramaribo zei Desi Bouterse tegen Valk: “Kolonel, nu ga ik iets onthullen wat alleen u en ik weten. Zonder u was deze staatsgreep nooit gelukt”;
  6. Behalve kolonel Valk werd ook Joris Demmink, de Suriname coördinator van Defensie, niet al te lang na de Februaricoup overgeplaatst en wel in 1982 naar het Ministerie van Justitie, waar hij ondanks tal van geruchten over pedofiel gedrag en onverkwikkelijke affaires, tot 2014 een hoge functie vervulde en kennelijk ook een rol speelde bij de vervolging van Wilders. Ook de toenmalige Minister van Defensie Willem Scholten (CDA) kreeg kort na de Februaricoup een andere functie. Er was destijds een CDA/VVD kabinet (kabinet Van Agt I);
  7. In de uitzending van Andere Tijden vertelde inlichtingenofficier Koen Koenders dat een onderzoeksrapport dat hij had opgesteld inzake de mogelijke betrokkenheid van Nederland bij de Februaricoup, op last van Joris Demmink is verdwenen;
  8. Andere dossiers met betrekking tot deze periode zijn door Nederland voor 60 jaar geheim verklaard;
  9. Er is later wel parlementair onderzoek geweest maar omdat de betrokkenen, met name Valk, Demmink en ook Bouterse zelf de kaken stijf op elkaar hielden kwam daar weinig uit voort. De ironie van het lot wil dat ook Desi Bouterse geen belang heeft bij het bekend worden van de waarheid; hij poseert in zijn land immers als antikoloniale vrijheidsheld en niet als agent van Nederland;
  10. Kolonel Valk is enkele jaren geleden overleden. Na zijn openhartige ontboezemingen in VN eind 1982, die hij mogelijk deed omdat hij oprecht geschokt was door de Decembermoorden als indirect gevolg van de Februaricoup, heeft hij daar nooit meer zo open over gesproken.

Conclusie

Uiteraard zou het een ongekende schande zijn geweest voor Nederland als in de jaren tachtig of later bekend was geworden dat ons land, na de ook al verkeerd aangepakte en bloedig verlopen dekolonisatie van Indonesië, in haar ex-kolonie Suriname kort na de uitbundig gevierde Onafhankelijkheid van 1975 zélf een coup organiseerde.

Een coup die de prille democratie in dat land onherstelbaar beschadigde en indirect leidde tot dood van 15 prominente intellectuelen waaronder journalisten, advocaten, vakbondsleiders en ook twee militairen. Kortom, het belang bij een doofpot was immens.

Mijn mening is dat deze kwestie tot de bodem moet worden uitgezocht middels een parlementair onderzoek, maar dan een stuk grondiger dan eerdere onderzoeken. Ook vind ik dat alle geheime dossiers van die periode openbaar moeten worden gemaakt.

Een afgeleide vraag (voor Suriname niet relevant, maar wél voor Nederland) luidt: kon Demmink al die jaren zijn goddelijke gang gaan omdat hij te veel wist?

9 gedachtes over “10 feiten over Joris Demmink en de Februaricoup in Suriname

    1. De bewijzen als die er al zijn, dan zijn die door anderen weggemaakt veranderd en totaal verziekt dat niemand daar iets mee kan! Dat is gebruikelijk in de ambtelijke top. Weet je nog het Bonnetje, en het foto rolletje?

      Like

  1. Wow, dit is niet misselijk zeg, het verklaart wel veel als je gaat nadenken over deze feiten, hier is denk ik niet het laatste woord over gesproken, al zal onze staatsomroep er alles aan doen om het onder het tapijt te vegen.

    Geliked door 1 persoon

  2. Dag Jan, ik geloof niet dat we elkaar persoonlijk kennen, maar mbt Suriname, lees ik vaak je pennenvruchten en bewonder je dossierkennis, zoals in deze vergeten achtergrond van de veel besproken Jos Demmink. Waar ik dan weer verbaasd over ben is dat het ons – als Surinaamse gemeenschap in Nederland – niet lukt om dat 60-jarige slot van de geheimshoudingsgrendel te krijgen. Ik herinner mij een ingezonden stuk van Dave Ensberg in de Volkskrant hierover, maar zijn bijdrage zette ook geen zoden aan de dijk.

    Geliked door 1 persoon

    1. Dag Roy, ja dat klopt. Ik kan me herinneren dat ik een paar jaar geleden een petitie heb getekend om die dossiers vrij te geven maar dat heeft niet geholpen. Zou zeker moeten gebeuren. Is de vraag overigens of alles in de dossiers staat. Alleen Valk en Bouterse weten wat ze precies hebben besproken voor en tijdens de coup. Valk leeft niet meer en Bouterse heeft geen belang bij het openbaren van de waarheid. Maar wellicht kunnen de dossiers toch aanwijzingen geven. Ook over de eventuele rol van Demmink.

      Geliked door 1 persoon

  3. Het blijft een feit dat Valk daar was, en goede contact had met Bouterse en overige mannen. Valk heeft later ontkent, maar uit de onderzoeken kan je wel bijna zeker zeggen dat Valk Bouterse heeft opgehitst om wat te ondernemen. De coup was zo goed georganiseerd, dat zou een simpele sportinstructeur als Bouterse niet kunnen plannen. Daarnaast hadden Demmink en Valk goede contact. Demmink was de man op die positie. Demmink heeft ervoor gezorgd dat het eerste onderzoek o.l.v. Koenders is kwijt gemaakt. De oud ambassadeur had ook al tips gehad dat er wat dreigde te gebeuren, maar die kwam ook niet in actie. De enigen die nu nog leven zijn Demmink en Bouterse. Van Bouterse ga je niks horen. Demmink is degene die meer weet, en zijn mond moet opentrekken. Surinamers hier moeten in actie komen, en erop aandringen dat Den Haag de bijlagen/stukken openbaar gaat maken. Een deel van het dossier is beschikbaar, maar wat er in de rest staat is op slot gezet tot 2060. Frans Timmermans heeft gezegd vanwege de privacy van personen/getuigen. Recent heb ik een naam gelezen van een getuige die een aantal jaren geleden is overleden, en nu dat gedeelte is openbaar gemaakt.

    Geliked door 1 persoon

Plaats een reactie